حضرت سچل سرمست درازي رح [ 1739ع –
1829ع ]
اسلام جي ٻئي خليفي، حضرت عمر فاروق رضه جي سلسه - نسب مان، درازي درويش
فقير عبدالوهاب عرف سچل سرمست ولد ميان صلاح الدين فاروقي رح، خيرپور ميرس جي
راڻيپور شهر لڳ، درازن جي ڳوٺ ۾ 1125 هه مطابق 1739ع تي تولد ٿيو. سندس وڏا (93 هه
۾) محمد بن قاسم سان رلجي سنڌ ۾ آيا هئا. ڪلهوڙن جي صاحبيءَ ۾ هن خاندان جي وڏي
عزت هئي. سندس جد- امجد ميان صاحبڏنو فاروقي (1697ع – 1788ع) هو، جنهن هن نينگر کي
آخوند عبدالله جي ڪتبخاني ۾ ديني درس ڏياريو.
هن نينگر ۾ ننڍپڻ کان ئي مڻيا بکي رهي هئي، جو شاهه عبداللطيف ڀٽائي رح
(1689ع–1752ع) کيس ڏسي فرمايو هو، ته ”اسان جيڪو ڪنو چاڙهيو آهي؛ تنهن جو هي ڇوڪر
ڍڪڻ لاهيندو؛“ سچ پچ ٿيو به ائين. سندس ڏاڏي ۽ والد جي وفات بعد سندس چاچي، سهري ۽
مرشد، ميان عبدالحق جي نظر فيض اثر مان الاهي راز ۽ رمزون پروڙي اڪيلي سر جهنگ جهر
واسيندو رهيو. اڪثر مٿس مدهوشي ۽ محويت طاري رهندي هئي.
عام طرح سچل سائينءَ کي ”هفت زبان شاعر“ چوندا آهن (والهه اعلم باالصواب) –
مگر انهيءَ حقيقت کان به هرگز انڪار ڪري نه ٿا سگهون، ته پاڻ تمام گهڻن زبانن ۾
شعر چيو اٿس، باالخصوص سنڌي زبان سان ته سندس والهانه محبت رهي آهي سندس ڪلام تمام
ڪثرت ۾ موجود آهي؛ جنهن جو تعداد 930636 چيو وڃي ٿو، جيڪو سنڌيءَ کان سواءِ فارسي،
سرائڪي، پنجابي ۽ اردو زبانن ۾ به ملي ٿو. ازانسواءِ هو پڻ چوڻ ۾ اچي ٿو، ته عربي
۽ هنديءَ ۾ به شعر چيو اٿس. شعر ۾ ”سچل“ ، ”سچو“ ۽ ”آشڪار“ تخلص استعمال ڪيل ملي
ٿو.
سچل سائينءَ جو سمورو ڪلام سڪ سوز، دلگداز، انتظاري، بيقراري، جوش، جولان،
موج مستي، حيرت، عبرت، حقيقت ۽ معرفت جي فاسفي سان سرشار آهي. سندس ڪلام ۾ رس
رچاءُ ۽ روانيءَ کان علاوه بيخوبي، وجد ۽ حال و قال جي ڪيفيت زياده نظر اچي ٿي.
اڪثر ڪري موج ۽ مستيءَ جي حالت ۾ ”اناالحق“ جو نعرو هڻي، پاڻ کي ”خدا ڄاڻندو هو.
ري اولاد رهندي؛ 95 ورهين جي ڄمار ۾، 14 رمضان المبارڪ 1242 هه = 1829ع تي،
ڳوٺ درازن ۾، پنهن جي وڏن سان وڃي آرامي ٿيو. هزارين عقيدت مند هر سال مٿس ميلو
منعقد ڪندا آهن.
سندس فني ڪلام، فڪري لحاظ کان وڏي حيثيت رکي ٿو. خاص ڪري سنڌي شاعريءَ ۾
”ڪافي“ جي فن کي عروج ڏيارڻ ۾ ڪمال درجي تي پهتل آهي. تصوف جي باريڪ بينيءَ سان
معمور، نفي ۽ اثبات، ۽ فنا ۽ بقا، ذڪر ۽ فڪر، همه اوست ۽ وحدت الوجود جهڙا مسئلا
سندس دانشمنديءَ جو واضح ثبوت آهن.
No comments:
جيڪڏهن ممڪن هجي ته پنهنجو تبصرو موڪليو
اهم اطلاع :- غير متعلق، غير اخلاقي ۽ ذاتيارت تي مشتمل تبصرن کان پرهيز ڪريو. انتظاميه اهڙي تبصري کي ختم ڪرڻ جو حق رکي ٿي. هوئن به خيالن جو متفق هجڻ ضروري ناهي.۔ جيڪڏهن توهان جي ڪمپيوٽر ۾ سنڌي ڪيبورڊ انسٽال ٿيل ناهي ته سنڌي ۾ تبصرو لکڻ لاءِ هيٺين خاني ۾ سنڌي لکي ڪاپي ڪريو ۽ تبصري واري خاني ۾ پيسٽ ڪري پبلش بٽڻ تي ڪلڪ ڪريو.۔تبصرو موڪليو