Agha Abdul Nabi آغا عبدالنبي

آغا عبدالنبي ”عليگ“ [1903ع – 1976]

شڪارپور جي مردم خيز سر زمين تي پٺاڻ قبيلي ۾، آغا عبدالنبي ”عليگ“ ولد آغا گل حسن خان دراني، اڱاري ڏينهن 15 صفر المظفر 1321 هه مطابق 3 جولاءِ 1903ع تي تولد ٿيو. شروعاتي تعليم شڪارپور مان ورتائين. سندس والد خيرپور رياست ۾ نائب وزير جي عهدي تي فائز هو؛ جنهن ڪري هن نينگر مئٽرڪ تائين تعليم خيرپور ۾ ۽ ايم- اي- او ڪاليج مان انٽر تائين تعليم وٺي 1924ع ۾ شڪارپور هاءِ اسڪول ۾ ماستر مقرر ٿيو. فارسي تعليم کيس جهجهي مليل هئي؛ جنهن ڪري پوري اسڪول ۾ ”پرشن“ (Persian) پاڙهيندو هو.

ملازمت سان گڏوگڏ پنهنجي تعليم کي به خانگي طرح جاري رکيائين. ستت ئي بي - اي پاس ڪرڻ سان مختيار ڪاريءَ ۾ کڄي ويو. اورچائيءَ سان محنت جو ڦل ملندو رهيس؛ جنهن ڪري ترقي وٺي بهاول پور ۾ آخر ڪمشنر جي عهدي تي وڃي رسيو، جتان 1958ع ۾ پينشن تي پهچي، باقي حياتيءَ جا دم شڪارپور ۾ پورا ڪري، 12 ذوالحج 1396 هه مطابق 19 آڪٽوبر 1976ع تي وفات ڪيائين.

دراني صاحب ”آغا“ ۽ ”عليگ“ تخلص سان سنڌي شاعريءَ طرف وک وڌائي آهي؛ جنهن ڪري سندس غزل ۽ نظم سنڌي ادب ۾ خاصو اضافو آهن. شعر ۾ البته فارسي لفظن جي ڀرمار آهي، تاهم به رواني ۽ سلاست برقرار نظر اچي ٿي. ازانسواءِ نثر جي سلسلي ۾ مضمون، فسانا ۽ ناول وغيره پڻ اهم حيثيت رکن ٿا. ”افڪار عليگ“ (1853) ۽ سنڌي ادبي بورڊ طرفان 1969ع ۾ ڇپايل ”حريص پتلو“ عرف ”وفا جي ديوي“ بهترين تصنيفون آهن.

آغا ”عليگ“ صاحب عقيدي ۾، پنهنجي وڏي ڀاءُ آغا غلام نبي عرف ”آغا صوفي“ (1889ع – 1938ع) جيان درازن جي درگاه جو پوئلڳ هو. سائين سخي قبول محمد (دويم،) جو نهايت عقيدتمند ۽ سچو مريد هو. رٽائر بعد، سندس اڪثر وقت صوفين ۽ شاعرن سان گذرندو هو سندس اوطاق هميشہ علم ادب جي چهچٽي ۾ ٻهڪندي رهي. پاڻ نهايت مهمان نواز، کل مک ۽ هڪ لا ابالي قسم جو بيپر واهه مجاهد مرد هو. چوندو هو، ته ”شعر پنهنجي دل کي وندرائڻ لاءِ قلمبند ڪندو آهيان.“ پاڻ ڪچهريءَ جو ڪوڏيو ۽ محفل جو مور هو. جيتوڻيڪ فطرتاً بالڪل سنجيده ۽ گهٽ ڳالهائيندڙ انسان هو، ليڪن دوستن، عزيزن، احبابن ۽ سڪ وارن سان مجلس منعقد ڪرڻ ۾ وڌيڪ خوشي محسوس ڪندو هو. شڪارپور جا رهواسي سندس وڏو قدر ڪندا هئا.