گُرو
نانڪ
ڪتاب: بابا فريد گنج شڪر
جا دوها
گرونانڪ
سکن جو روحاني پيشوا آهي. سندس پيدائش عيسوي سن 1469ع ۾ ٿي. هر وڏي ماڻهوءَ وانگر
گرونانڪ جي ڄم جي تاريخ ۽ هنڌ جي باري ۾ عالمن ۾ اختلاف آهي. ڪن سک عالمن جي خيال
۾ سندس ڄمُ ڪاتڪ شدي پورنماشيءَ ۾، ۽ ڪن جي خيال ۾ بيساکيءَ جي ڏينهن ٿيو. اهڙيءَ
طرح سندس ڄم جي هنڌ جي باري ۾ ڪن جو خيال آهي ته رائي پوئي جي تلونڊي ۾ ٿيو جنهن
کي اڄڪلهه ننڪاڻا صاحب سڏيو ٿو وڃي. ڪن جو چوڻ آهي ته هو پنهنجي ناناڻن ۾ پيدا ٿيو ۽ ان ڪري ئي سندس نالو نانڪ رکيو ويو
جنهن جي معنيٰ آهي نانڪي يعني ناناڻن ۾ پيدا ٿيل. گرونانڪ جي زندگيءَ جو وڏو حصو
سفر ۾ گذريو. سندن سفر کي ”اُداسي“ سڏيو ويندو آهي. سکن جي ڪتابن ۾ سندس سفرن کي
چئن پنجن ”اُداسين“ ۾ ورهايو ويو آهي. انهن اُداسين ۾ پاڻ هنگلاج، مڪي ۽ مديني
ويا. مڪي ۾ پاڻ هڪ سال رهيا.
گرونانڪ ننڍپڻ ۾ فارسيءَ
جي تعليم هڪڙي مسلمان عالم مير سيد حسن کان حاصل ڪئي ۽ پوءِ قرآن مجيد ۽ ٻين
اسلامي ڪتابن جو مطالعو به ڪيائون. پاڻ پڪا توحيد پرست هئا. سندن وفات 40-1539ع
ڌاري درياهه واريءَ جي ڪناري ڪرتارپور ۾ ٿي. اهو ڳوٺ گرونانڪ آخري عمر ۾ پاڻ ٻڌايو
هو. گرونانڪ کان پوءِ هيٺيان گور هڪ ٻئي پٺيان گاديءَ تي ويٺا:
(1) گرو اگند جي
(2) گرو امرداس جي
(3) گرو رامداس جي
(4) گرو ارجڻ جي
(5) گرو هرگوبند جي
(6) گرو هر راءِ جي
(7) گرو هر ڪرشن جي
(8) گرو تيغ بهادر جي
(9) گرو گوبند سنگهه جي
گرو نانڪ سميت ڪل ڏهه گور
ٿيا آهن.
ڏهين گرو گوبند کان پوءِ
گوريائيءَ جو سلسلو ختم ٿي ويو ۽ سکن جي مقدس ڪتاب گرنٿ کي گرو ڪري مڃيو ويو ۽
گرنٿ، گرو گرنٿ صاحب سڏجڻ لڳو. ان موقعي تي سکن ۾ ٻه فرقا پيدا ٿيا، جن گرنٿ کي
گرو مڃڻ کان انڪار ڪيو. هنن جي خيال ۾ انسان نموني جو محتاج آهي ۽ ڪوبه ڪتاب انسان
لاءِ نمونو ٿي نٿو سگهي. انسان کي سنئين واٽ ڏيکارڻ لاءِ انسان ئي نمونو ٿي سگهي
ٿو. انڪري هو گرو گوبند کان پوءِ به گرن جا قائل آهن ۽ هنن جا پنهنجا پنهنجا گرو
آهن. انهن مان هڪڙي فرقي جو نالو ”تام ڌاري“ ۽ ٻئي جو ”نرنڪاري“ آهي.
...
No comments:
جيڪڏهن ممڪن هجي ته پنهنجو تبصرو موڪليو
اهم اطلاع :- غير متعلق، غير اخلاقي ۽ ذاتيارت تي مشتمل تبصرن کان پرهيز ڪريو. انتظاميه اهڙي تبصري کي ختم ڪرڻ جو حق رکي ٿي. هوئن به خيالن جو متفق هجڻ ضروري ناهي.۔ جيڪڏهن توهان جي ڪمپيوٽر ۾ سنڌي ڪيبورڊ انسٽال ٿيل ناهي ته سنڌي ۾ تبصرو لکڻ لاءِ هيٺين خاني ۾ سنڌي لکي ڪاپي ڪريو ۽ تبصري واري خاني ۾ پيسٽ ڪري پبلش بٽڻ تي ڪلڪ ڪريو.۔تبصرو موڪليو